Podstawowe komponenty dostępności Internetu

Wprowadzenie

Aby Internet był dostępny dla osób z niepełnosprawnościami, konieczne jest współdziałanie kilku różnych komponentów związanych z projektowaniem i tworzeniem treści cyfrowych. Te komponenty to:

• treść - informacje na stronie internetowej lub w aplikacji internetowej, w tym:
  • informacje naturalne (takie jak tekst, obraz i dźwięki) oraz
  • kod lub znaczniki definiujące strukturę, prezentację itp.
• przeglądarki internetowe, odtwarzacze multimedialne, i inne „programy użytkownika”
• technologie wspomagające, w niektórych przypadkach - czytniki ekranu, alternatywne klawiatury, przełączniki, oprogramowanie skanujące itp.
• użytkownicy, ich wiedza, doświadczenia, a w niektórych przypadkach, sposób korzystania z internetu (strategie adaptacyjne
• twórcy - projektanci, programiści, autorzy itd., w tym twórcy z niepełnosprawnościami i użytkownicy, którzy współtworzą treść
• narzędzia autorskie - oprogramowanie do tworzenia treści cyfrowych
• narzędzia oceniające - oprogramowanie do oceny dostępności cyfrowej, walidatory HTML i CSS itp.

Jak komponenty są ze sobą powiązane

Długi opis obrazu

Twórcy stron internetowych zwykle używają narzędzi autorskich i narzędzi oceniających do tworzenia treści cyfrowych.

Ludzie („użytkownicy”) używają przeglądarek, odtwarzaczy mediów, technologii wspomagających lub innych „programów użytkownika”, aby uzyskać dostęp do treści cyfrowych i wchodzić z nimi w interakcje.

Współzależności komponentów

Między tymi komponentami istnieją istotne współzależności; to znaczy że komponenty muszą ze sobą współpracować, aby Internet był dostępny. Na przykład, dla tekstu alternatywnego opisującego obraz:

• specyfikacja techniczna wymaga alternatywy tekstowej (np. HTML definiuje atrybut tekstu alternatywnego (alt) w elemencie obrazka (img)
• wytyczne WAI - (WCAG, ATAG i UAAG, wymienione w dalszej części) - określają, jak wdrożyć tekst alternatywny w różnych komponentach, aby zwiększyć dostępność
• twórcy zapewniają odpowiednie sformułowania tekstu alternatywnego
• narzędzia autorskie umożliwiają, ułatwiają i promują zamieszczanie tekstu alternatywnego na stronie internetowej
• narzędzia oceny służą do sprawdzenia, czy istnieje tekst alternatywny
• oprogramowanie użytkownika zapewnia ludziom i maszynom interfejs do obsługi tekstu alternatywnego w różnych trybach
• użytkownicy wiedzą jak odczytać tekst alternatywny w wykorzystywanym przez nich oprogramowaniu i/lub technologiach wspomagających, w razie potrzeby.

Cykl implementacji

Gdy funkcje dostępności zostaną skutecznie zaimplementowane w jednym komponencie, istnieje większe prawdopodobieństwo, że zostaną wdrożone w innych komponentach.

• Gdy przeglądarki internetowe, odtwarzacze mediów, technologie wspomagające i inne programy użytkownika obsługują funkcje dostępności, użytkownicy częściej będą tego wymagać, a programiści częściej implementować je w swoich treściach.
• Gdy twórcy chcą wdrażać funkcje dostępności w swoich treściach, częściej domagają się, aby narzędzie autorskie ułatwiało ich wdrożenie.
• Gdy narzędzia autorskie umożliwiają łatwą implementację funkcji dostępności, twórcy chętniej je wdrożą w swoich treściach.
• Gdy funkcje dostępności są zaimplementowane w większości treści, twórcy i użytkownicy częściej żądają, aby obsługiwały je programy użytkownika.

Gdy jeden komponent jest słaby

Gdy funkcje dostępności nie są zaimplementowane w którymś z komponentów, motywacja do zaimplementowania ich w pozostałych komponentach spada, jeśli nie skutkuje to zwiększeniem dostępności dla użytkownika. Na przykład mało prawdopodobne jest, aby programiści wdrożyli funkcję dostępności, która nie jest obsługiwana przez narzędzia autorskie i której nie obsługuje większość przeglądarek lub technologii wspomagających.

Długi opis obrazu

Gdy jeden komponent kiepsko obsługuje dostępność, inne komponenty mogą to czasami zrekompensować poprzez „obejścia”, choć wymaga to znacznie większego wysiłku i ogólnie nie jest dobre dla dostępności. Na przykład:

• twórcy mogą wykonać więcej pracy, aby zrekompensować brak obsługi dostępności w narzędziach autorskich; na przykład poprzez bezpośrednie kodowanie znaczników zamiast za pomocą narzędzia,
• użytkownicy mogą wykonać więcej pracy, aby zrekompensować brak obsługi dostępności w przeglądarkach, odtwarzaczach mediów lub technologiach wspomagających; na przykład, używając innej przeglądarki lub technologii wspomagającej, aby przezwyciężyć różne problemy z dostępnością.

Jednak w większości przypadków obejścia nie są wdrażane, a efektem jest wciąż ograniczona dostępność. Ponadto, czasami słaba obsługa dostępności w jednym komponencie nie może być rozsądnie przezwyciężona przez inne komponenty, a efektem jest niedostępność uniemożliwiająca niektórym osobom niepełnosprawnym korzystanie z określonej witryny, strony lub funkcji.

Wytyczne i inne standardy

Inicjatywa na Rzecz Dostępności Internetu (WAI) w Konsorcjum World Wide Web (W3C) opracowuje standardy dostępności cyfrowej dla różnych komponentów:

• Omówienie Wytycznych dla dostępności narzędzi autorskich (ATAG) dotyczące narzędzi do tworzenia treści
• Wytyczne dla dostępności treści internetowych (WCAG) (po angielsku) dotyczące treści i wykorzystywane przez twórców oraz narzędzia autorskie i oceniające
• Wytyczne dla dostępności programów użytkownika (UAAG) dotyczące przeglądarek i odtwarzaczy mediów oraz niektórych aspektów technologii wspomagających

Te wytyczne opierają się na podstawowych specyfikacjach technicznych Internetu i są opracowywane w połączeniu ze wszystkimi specyfikacjami technicznymi W3C (HTML, CSS, SVG, SMIL itp.). W3C opracowuje również specyfikacje techniczne, które bezpośrednio dotyczą dostępności, w tym:

• ARIA, Złożone Dostępne Aplikacje Internetowe (po angielsku), która wskazuje, jak uczynić złożone aplikacje internetowe bardziej dostępnymi dla osób z niepełnosprawnościami. Szczególnie pomaga w tworzeniu treści dynamicznych i zaawansowanych kontrolek interfejsu użytkownika opracowanych przy użyciu Ajax, HTML, JavaScript i pokrewnych technologii.

Długi opis obrazu

Aby uzyskać więcej informacji, zobacz Omówienie standardów dostępności W3C (po angielsku).