Tr/Web'in Tarihi

Giriş

Where shall I begin, please your Majesty?

Begin at the beginning, the King said gravely, and go on till you come to the end: then stop.

Alice’s Adventures in Wonderland; Lewis Caroll

Her şey bir yerden başlamalı. Öyleyse biz de bu tarih dersine odaklanarak başlayalım. Aşağıda Internet'in, Dünyayı Saran Ağ'ın oluşturulması ve tüm bu seri boyunca üzerinde durulacak web standartları ile ilgili kısa bilgiler vereceğiz.

Eğer hiç bir terim size tanıdık gelmediyse endişelenmeyin: eğer web geliştirmeyi öğrenmek sizin için önemli ise bu konular sonraki makalelerde daha derin bir şekilde anlatılacak. Her zaman merak ettiğiniz terimi arama kutusuna yazarak arayabilirsiniz! Eğer Internet'in ya da Dünyayı Saran Ağın tarihine haşır neşirseniz [web standards] bölümündeki konuları atlayabilirsiniz.

İnternet’in kökleri

11957’de Ekim’in 4’ünde dünyayı değiştirecek bir olay meydana gelir. Sovyetler Birliği ilk uyduyu başarılı bir şekilde dünyanın yörüngesine yerleştirir. Sputnik 1 diye anlandırılan uydu dünyayı şoka uğrattı -özellikle henüz bir şey fırlatmamış gizli bir uydu fırlatma programı olan Amerika Birleşik Devletleri’ni.

Gelişmiş teknolojilerin ve fikirlerin ilerlemesini ve araştırma yapan bir kuruma için temel bir ihtiyaçtan dolayı bu olay doğrudan Amerika Birleşik Devletleri Savunma Bakanlığının, ARPA, kurulmasına sebep oldu. Belkide bunun en ünlü projesi Internerin oluşturulmasıydı.

1960’ta psikolog ve bilgisayar bilimcisi Joseph Licklider, Man-Computer Symbiosis adlı bir makale yayınladı. Bu makale, birbirlerine bağlı bilgisayarlarının gelişmiş bilgi depolama ve geri almasını sağlama fikrini açıkça ifade ediyordu. 1962’de ARPA’da çalışırken bilgi işleme ofisinin başı olarak bir grup bilgisayar araştırmacısını bir araya getirdi ancak fikri üzerine herhangi bir çalışma yapmaya başlamadan önce gruptan ayrıldı.

Bilgisayar ağı için ilk plan ( ARPANET olarak adlandırılacak) Ekim 1967'de sunuldu ve Aralık 1969'da dört bilgisayarlı bir ağ kuruldu ve çalıştırıldı. Bir ağ kurmadaki temel problem, fiziksel olarak ayrı ağları kalıcı bağlantılar için ağ kaynaklarını . Bu sorunu çözen teknik, paket değişimi olarak bilinir ve bu teknik diğer partilerin iletişimini engellemeden hızlıca işlenebilen küçük paketlere ayrılmış veri istekleri içerir. Bu prensip bugün Internetin çalışma yönetmi olarak kullanılır.

Bu plan daha geniş bir alanda uygulanmaya başladı. Aynı paket değişim tekniğini kullanan başka ağlar ortaya çıktı. Örneğin üniversiteler arası dosya ve e-posta alışverişine imkan sağlayan ilk İngiltere üniversite ağı JANET'in temellerinin şekillenmesinde kullanılan Uluslarası Telekominikasyon Birliği tarafından geliştirilen X.25 ve küçük şirketlere ve bireysel kullanıcılara bilgisayar kaynaklarını zamana bağlı erişim imkanı sunan ticari bir ağ, sonradan Internet erişimi sağlayan Amerika'nın herkese açık ağı CompuServe ortaya çıktı. Bu ağlar bir çok bağlantıya sahip olmasına rağmen bugünkü Internetten daha çok özel birer ağlardı.

Farklı ağ protokollerinin bu şekilde çoğalması, yakında birbirinden ayrı tüm ağların birbirleriyle iletişime geçmesinde problemler yaratacaktı. Ama bir çözüm oldukça yakındaydı. Robert Kahn, ARPA'da bir uydu paket ağı projesinde çalışırken ARPANET'te kullanılan geçerli protokolün yerini alacak daha açık bir ağ mimarisi için bazı kurallar belirlemeye başladı. Daha sonra Standford Üniversitesinden Vinton Cerf'le bir araya geldiler ve ikili yeni bir standart kullanarak ağ protokolleri arası farkları maskeleyen bir sistem geliştirdi. Aralık 1974'teki taslak halindeki tarifnamede, bu yeni standart Internet Transfer Kontrol Programı olarak tanımlanmıştı.

Bu tarifname, ağın rolünü azalttı ve aktarım sağlamlığını korumanın sorumluluğunu sunucu bilgisayarlara taşıdı. Sonuç neredeyse tüm ağları bir araya getirmeyi sağladı. ARPA yazılımı geliştirmeyi finanse etti ve 1977'de üç farklı ağın birbiriyle iletişimi başarılı bir şekilde gösterildi. 1981'e gelindiğinde, tarifname son aşamasına geldi, yayınlandı ve benimsendi. 1982'de Amerika'daki ARPANET dışındaki bağlantılar yeni TCP/IP protokolüne dönüştürüldü. Ve bildiğimiz Internet geldi.

Dünyayı Saran Ağın Oluşturulması

Gopher, 1990'lı yılların başında kullanılan bir bilgi alma sistemiydi. Dosyalara, bilgisayar kaynaklarına ve diğer menülere bağlantılar sunan yeteneğine sahipti. Bu menüler o an kullanılan bilgisayarın sınırlarından çıkılmasını sağlıyordu ve diğer sitemlerden menüler alınmasını için Internet'i kullanıyordu. Kampüs geneli bilgi sağlamak için üniversiteler ve belge depolama ve yönetmeyi merkezileştirmek isteyen büyük kuruluşlar sayesinde oldukça popüler oldu.

Gopher Minnesota Ünivetsitesi tarafından oluşturuldu. 1993 Şubatında Gopher sunucu referans ?? uygulamasını kullanmak için lisans ücreti almaya başlayacağını duyurdu. Böylece bir çok kuruluş Gopher'a alternatif aramaya başladı.

İsveç'teki Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi (CERN) bir alternatife sahipti. Tim Berners-Lee bir bilgi yönetim sistemi üzerinde çalışıyordu. Bu bilgi sistemi, okuyucunun bir belgeden bir başka belgeye kolayca geçmesini sağlayan bağlantılar ve başka işlere referanslar ?? içereren yazılara sahipti. Bu stildeki yazıları(hybertext olarak adlandırılır) yayınlayabileceği ve aynı zamanda okuyabileceği bir sunucu ve WorldWideWeb adında bir program hazırladı. Bu yazılım ilk olarak 1991'de yayınlandı ancak popülerleşmesi ve Gopher'ın yerini alması için iki olay oldu.

1993 Nisan’ın 13’ünde CERN WorldWideWeb’in kaynak kodunu halka açık bir yerde yayımladı, böylece herhangi biri yazılımı ücretsiz kullanabilir ya da üzerine eklemeler yapabilirdi.

Sonra, aynı yıl, NCSA Gopher istemcisini ve bir web tarayıcısını bir araya getiren ve Mosaic olarak adlandırılan bir yazılım yayınladı. Bu yazılım başta kaynak kodu formunda ve sadece Unix makinelerde çalışıyordu ama Aralık 1993’te Mosaic kurulabilen yeni sürümleri Apple Macintosh ve Microsoft Windows işletim sistemlerine de sağladı. Mosaic ününü giderek arttırdı ve Web artık onunla anılmaya başladı.

Üniversitelerde ve şirketlerde inanılmaz sayıda web tarayıcı geliştirme projeleri başladı. Örneğin Norveç iletişim şirketi Telenor, Opera web tarayıcının ilk sürümünü 1994’te sundu.

Tarayıcı savaşları

Web’in popülerleşmesi ticari ilgiyide kendisine çekti. Marc Andreessen, NCSA'den ayrıldı ve Jim Clark ile birlikte Mosaic Communications'ı kurdular. Bu şirket daha sonra Netscape Communications Corporation olarak isim değiştirdi. Netscape Navigator üzerinde çalışmaya başladılar. İlk sürümü Aralık 1994'te yayınlandı.

Spyglass Inc (NCSA'nın ticari kolu) Mosaic teknolojisini Microsoft'a lisansladı. Böylece Internet Explorer'ın temelleri atılmış oldu. İlk sürümü Ağustos 1995'te yayınlandı.

Sert bir rekabet başladı. Netscape ve Microsoft geliştiricilerin ilgisini çekebilmek amacıyla desteklenen özellikler açısından birbirlerine rakip oldular. Bu süreç, tarayıcı savaşları olarak biliniyor. Opera’nın bu süreç boyunca küçük ama düzenli bir mevcudiyedi vardı ve yenilikçi olmayı denedi ve bu zamanlarda web standartlarını mümkün olduğunca destekledi.

Web standartlarının gelişi

Tarayıcı savaşları boyunca, Microsoft ve Netscape halihazırda desteklenen özelliklerde bulunan hataları düzeltmek yerine yeni özellikleri desteklemeye, tescilli özellikler eklemeye ve rakip diğer tarayıcılarda var olan özellikleri sunmak amacıyla başka özellikler üretmeye odaklandılar. Bu yeni özellikler birbirleriyle uyumsuz bir şekilde eklenmeye başladı.  ??

Web sitesi hazırlayan web geliştiricileri, gittikçe artan karmaşayla baş edebilmek için iki ana tarayıcı için bazen aynı sitenin iki farklı kopyasını hazırlıyorlardı. Diğer zamanlarda ise site sadece bir tarayıcıyı destekleyip diğerini engelliyordu. Bu korkunç bir çalışma yöntemiydi ve geliştiricilerin kaçınılmaz tepkisi çok da uzakta değildi.

W3C’nin verdiği biçim

In 1994, Tim Berners-Lee founded the World Wide Web Consortium (W3C) at the Massachusetts Institute of Technology, with support from CERN, DARPA (as ARPA had been renamed to) and the European Commission. The W3C’s vision was to standardize the protocols and technologies used to build the web such that the content would be available to as wide a population of the world as possible.

Sonraki bir kaç yıl boyunca W3C; HTML 4.01, PNG images resim biçimi, CSS sürüm 1 ve 2’yi içeren birkaç tarifnâme (önerge) yayımladı.

However, the W3C did not (and still do not) enforce their recommendations. Manufacturers only had to conform to the W3C documents if they wished to label their products as W3C-compliant. In practice, this was not a valuable selling point as almost all users of the web did not know, nor probably care, who the W3C were (this is still the case, to a large extent). Consequently, the browser wars of the nineties continued unabated.

The Web Standards Project

In 1998, the browser market was dominated by Internet Explorer 4 and Netscape Navigator 4. A beta version of Internet Explorer 5 was then released, and it implemented a new and proprietary dynamic HTML, which meant that professional web developers needed to know five different ways of writing JavaScript.

As a result, a group of professional web developers and designers banded together. This group called themselves the Web Standards Project (WaSP). The idea was that by calling the W3C documents standards rather than recommendations, they might be able to convince Microsoft and Netscape to support them.

The early method of spreading the call to action was to use a traditional advertising technique called a roadblock, where a company would take out an advert on all broadcast channels at the same time, so no matter how a viewer would flick between channels, they would get exactly the same message. The WaSP published an article simultaneously on various web development focused sites including builder.com, Wired online, and some popular mailing lists.

Another technique the WaSP used was to ridicule the companies involved with the W3C (and other standards bodies) that focused more on creating new, often self-serving, features rather than working to get the basic existing standards supported correctly in their products to start with (this includes some browser companies that shall remain nameless here). This doesn't mean that the WaSP ridiculed the W3C themselves, rather they ridiculed the companies that became W3C members and then misbehaved.

The W3C has a few full time staff, but most of the people who work on the standards are volunteers from member companies, eg. Microsoft, Opera, Mozilla, Apple, Google, IBM and Adobe, to name a few of the bigger ones.

This all sounds a bit negative, but the WaSP didn’t just sit there criticising people — they also helped. Seven members formed the CSS Samurai, who identified the top ten problems with the CSS support in Opera and other browsers (Opera fixed their problems, others did not).

The rise of web standards

In 2000, Microsoft released Internet Explorer 5 Macintosh Edition. This was a very important milestone, it being the default browser installed with the Mac OS at the time, and having a reasonable level of support for the W3C recommendations too. Along with Opera's decent level of support for CSS and HTML, it contributed to a general positive movement, where web developers and designers finally felt comfortable designing sites using web standards, as they knew they would work to a reasonable level across multiple browsers.

The WaSP persuaded Netscape to postpone the release of the 5.0 version of Netscape Navigator until it was much more compliant (this work formed the basis of what is now Firefox, a very popular browser). The WaSP also created a Dreamweaver Task Force to encourage Macromedia to change their popular web authoring tool to encourage and support the creation of compliant sites.

The popular web development site A List Apart was redesigned early in 2001 and in an article describing how and why, stated:

In six months, a year, or two years at most, all sites will be designed with these standards. […] We can watch our skills grow obsolete, or start learning standards-based techniques now.

That was a little optimistic — not all sites, even in 2008, are built with web standards. But many people listened. Older browsers decreased in market share, and two very high profile sites redesigned using web standards: Wired magazine in 2002, and ESPN in 2003 became field leaders in supporting web standards and new techniques.

Also in 2003, Dave Shea launched a site called the CSS Zen Garden. This was to have more impact on web professionals than anything else, by truly illustrating that the entire design can change just by changing the style of the page; the content could remain identical.

Since then, web standards usage have become "de rigeur" in the professional web development community. And in this series, we will give you an excellent grounding in these techniques so that you can develop clean, semantic, accessible and standards-compliant websites!

The new breed of web standards

After 2003, web standards didn't just sit still. New practices started to really come to the forefront, with many web sites being more like desktop applications than static pages. This new breed of sites is way more complicated than what the web was really intended for, and we still have to concern ourselves with making them semantic, accessible and usable!

When HTML 4 was nearing completion, the W3C decided (in a workshop run in 1998) that in terms of markup languages, the future of the Web was XML and XHTML, not HTML (comparison of XHTML and HTML). So the W3C drew a line under HTML 4.01 and instead concentrated on the XHTML 1.0 spec, finished in early 2000. XHTML 1.0 is just the same as HTML 4.01, except that it uses the stricter markup syntax rules of XML (more on this later). XHTML 2.0 soon followed, which added a whole bunch of new powerful features, and aimed to be the next big thing on the Web.

The trouble with XHTML 2.0 is that it wasn't backwards compatible with the markup already on the Web — the elements worked differently, XHTML did not work properly in Internet Explorer, which still has the majority browser market share as of the time of writing, the developer tools available weren't ready for working with XML, and it didn't reflect what web developers were REALLY doing out there in the wild wild web.

In 2004, a group of like minded developers and implementers (including representatives from Opera, Mozilla and slightly later, Apple) got together and formed a breakaway spec group called the WHATWG, with the aim of writing a better HTML markup spec that could handle authoring the new breed of web applications, without — crucially — breaking backwards compatibility.

The result was the Web Applications 1.0 specification, which documented existing interoperable browser behaviours and features, as well as new features for the Web stack such as APIs and new DOM parsing rules. After many discussions between W3C Members, on March 7 2007 the work on HTML was restarted with a new HTML Working Group in an open participation process. In the first few days, hundreds of participants joined to continue to work on the next version of HTML. One of the first decisions of the HTML WG was to adopt the Web Applications 1.0 spec and call it HTML5.

HTML5 is a really good thing for web developers and designers, because it:

• Is mostly backwards compatible with what's already there — you don't need to learn completely new languages to use HTML5. The new markup features work in the same way as the old ones (although the semantics of some elements have been changed — we will cover these differences in a future article), and the new APIs are based on mostly the same JavaScript/DOM that developers have been programming in for years.
• Adds powerful new features to HTML that were previously only available on the Web using plugin technologies like Flash, or with complex JavaScript and hacks. Form validation and video are prime examples.
• Is better suited to writing dynamic applications than previous HTML versions (HTML was originally designed for creating static documents).
• Has a clearly defined parsing algorithm so that all browsers implementing HTML5 will create the same DOM from the same markup, regardless of validity. This is a massive win for interoperability.

The evolution of CSS is not nearly as long winded and controversial as that of HTML, but it is still very interesting, and worth a mention here. The CSS2 specification was nearing completion is around 1999/2000, and although it was a powerful language with many great features, its creators knew that it had limitations. There were a number of visual/stylistic things that CSS couldn't do, and that developers had to turn to hacks, JavaScript or plugins to achieve. This includes things such as animation, dynamic layouts, and using custom fonts on pages.

To begin to address this, work started on CSS3 as early as 2000. The spec writers decided on a modular structure, with different pieces of distinct functionality being broken down into manageable chunks. This made it easier not only for the writers to write, but also for the browsers to implement, and the web designers/developers to learn. A lot more features have been added since the first spec version in 2000, and we didn't start to see browser support for many of the features until about 2006. At the time of writing, CSS3 has over 40 modules in various stages of completion. You can track their progress and find out more at the W3C CSS current work & how to participate page.

You can find more out about CSS3 and HTML5 later on in the course.

Summary

In this article we’ve looked at how the modern Internet was created as a result of the space race, how Tim Berners-Lee defined hypertext for a generation and how the commercial interests of two companies caused one of the most notable developer backlashes ever seen. The term web standards is now more widely used by web professionals that any other term applied by the W3C (in fact the W3C have started to use the term on their own pages), so that is what we are going to teach you — the standards way to build web sites.

Daha fazla okuma

Eğer daha fazlasını bilmek istiyorsanız, aşağıdaki siteleri ziyaret etmek isteyebilirsiniz:

• The history of the Internet (wikipedia)
• The history of the World Wide Web (wikipedia)
• The history of the W3C
• The Web Standards Project, and their history
• A List Apart
• CSS Zen Garden

Çalışma Soruları

Ya da aşağıdaki soruları cevaplayarak daha fazlasını araştırmak isteyebilirsiniz:

• Windows, Mac OS X ve Linux kullanıcıları için bugün hangi web tarayıcıları vardır?
• Her bir tarayıcıyı web kullanıcılarının kaçta kaçı kullanıyor?
• Web sayfalarına erişirken mobil cihazlardan erişmek için hangi tarayıcılar vardır?
• Bugün tarayıcı üreticileri tarafından geniş bir çerçevede desteklenen W3C'un yayınladığı kaç tane web standartı vardır?

Note: This material was originally published as part of the Opera Web Standards Curriculum, available as 2: The history of the Internet and the web, and the evolution of web standards, written by Mark Norman Francis, and Get familiar with HTML5!, written by Chris Mills. It is published under the Creative Commons Attribution, Non Commercial - Share Alike 2.5 license, which is compatible with the licenses of the originals.