Kiedy tekst jest tłumaczony z jednego języka w drugi istnieje duże prawdopodobieństwo, że tekst docelowy będzie miał inną długość niż tekst źródłowy. Do pewnego stopnia takie różnice w długości tekstów mogą być systematyczne.
Artykuł ten przedstawia informacje, które po krótce opisują niektóre z takich systematycznych różnic. Inne artykuły zawierają bardziej szczegółowe informacje o projektowaniu stron internetowych, oraz sugerowanych rozwiązań ewentualnych problemów.
Ogólnie rzecz biorąc, im bardziej elastyczny jest układ strony, tym lepiej. Pozwalaj na to, aby tekst automatycznie się zawijał, i gdy tylko jest to możliwe unikaj małych pól tekstowych ze stałym rozmiarem. Szczególnie należy zwrócić uwagę na umieszczanie tekstu wokół grafik. Oddziel prezentacje od treści, tak, aby rozmiary czcionek i liczba wersów mogły być łatwo zaadaptowane w przetłumaczonym tekście. Zwróć na to uwagę także podczas projektowania szerokości pól baz danych, pamiętając o różnicach w długości znaków.
Angielski i chiński są szczególnie problematyczne
Angielskie i chińskie teksty są przeważnie bardzo zbite, a tłumaczenia tych tekstów będą często dłuższe od oryginały - czasem dużo dłuższe.
Na przykład, interfejs strony Flickr został niedawno przetłumaczony na kilka języków. Jedna z najczęstszych wiadomości pojawiających się przy oglądaniu zdjęć to informacja o tym, ile razy strona ze zdjęciem była wyświetlona, na przykład "392 wyświetlenia". Poniższa tabela pokazuje długości wyrazów używanych przez Flickr jako "wyświetlenia" jako stosunek* do angielskiego oryginału:
| Język |
Tłumaczenie |
Stosunek |
| Koreański |
조회 |
0.8 |
| Angielski |
views |
1 |
| Chińskie |
次檢視 |
1.2 |
| Portugalski |
visualizações |
2.6 |
| Frencuski |
consultations |
2.6 |
| Niemiecki |
-mal angesehen |
2.8 |
| Włoski |
visualizzazioni |
3 |
300% przyrost szerokości we włoskim nie jest w ogóle zaskakująca w tak krótkim wyrażeniu. Poniżej przedstawione są średnie przewidywane przyrosty szerokości tekstów przetłumaczonych z angielskiego na języki europejskie, opublikowane przez IBM w ich National Language Design Guide tom 1, w 1994.
Liczba znaków
w angielskim tekście |
Średnie poszerzenie |
| Do 10 |
200-300% |
| 11 - 20 |
180 - 200% |
| 21 - 30 |
160 - 180% |
| 31 - 50 |
140 - 160% |
| 51 - 70 |
130 - 140% |
| Ponad 70 |
150% |
Ogólnie rzecz biorąc widać, że tłumaczenia będą dłuższe od oryginałów. Widać także, że im krótszy jest tekst źródłowy tym proporcjonalnie większy będzie przyrost w długości tłumaczenia.
Oczywiście nie jest to prawdziwe dla każdego rodzaju tekstu, czy wiadomości, ale kiedy tak się dzieje należy jakoś sobie z tym radzić. Na przykład Flickr tłumaczy "FAQ" jako "FAQ" na niemiecki i francuski, ale jako "Perguntas freqüentes" na portugalski, oraz "Preguntas frecuentes" na hiszpański.
Najczęściej problemów przysparzają krótkie angielskie teksty wciśnięte w małe obszary, takie jak teksty w polach wprowadzania danych w formularzach, wewnątrz grafik, czy grupie zakładek z ustalonym rozmiarem, itp.
Należy także pamiętać, że poszerzenie tekstu to nie tylko problem z interfejsem z tekstem źródłowym w języku angielskim, czy chińskim. Jeśli oryginalny tekst jest w języku hiszpańskim wyrażenie "Idioma de la interfaz" będzie krótsze w angielskim ("Interface language"), ale znacznie dłuższe w malajskim ("Bahasar pegantar untuk penelusuran"). Ponadto, krótsze tłumaczenia mogą być równie problematyczne co dłuższe jeśli zostawiają zbyt dużo pustych miejsc na stronie.
Gdy mamy do czynienia z całymi akapitami tekstu względny przyrost tekstu może być mniej widoczny, ale nadal jest wiele rzeczy, na które należy zwrócić uwagę. Na przykład czy cały tekst zmieści się "nad załamaniem"? Czy wszystkie elementy będą oblane tekstem w taki sposób jak chcesz jeśli długość tekstów będzie różna?
Czynniki komplikujące
Poza nieprzewidywalną liczba znaków w tłumaczeniu są też inne czynniki, które komplikują zarządzanie wyglądem tekstu.
Wyrazy złożone
Niektóre języki, takie jak fiński, niemiecki, czy holenderski tworzą pojedyncze, długie "wyrazy", które zastępują sekwencje wyrazów w innych językach.
Na przykład, angielskie wyrażenie "Input processing features" ma swój odpowiednik w niemieckim "Eingabeverarbeitungsfunktionen" Podczas gdy angielski tekst może bez problemu zostać zawinięty w dwa wiersze gdy ograniczona jest szerokość pola tekstowego, jak na przykład w formularzu wprowadzania danych, czy w serii zakładek, w przyciskach, czy w wąskich kolumnach, tekst niemiecki nie zostanie zawinięty automatycznie i może powodować trudności w zaprojektowaniu układu strony.
Szerokość znaku
Chiński, japoński i koreański to niektóre z języków, które mają o wiele bardziej skomplikowane znaki niż języki posługujące się alfabetem łacińskim. Oznacza to, że nawet jeśli przetłumaczony tekst ma taką samą, lub niewiele mniejszą liczbę znaków niż tekst oryginalny, tłumaczenie może wymagać więcej miejsca w pionie.
Na przykład angielskie słowo "desktop" staje się "デスクトップ" w japońskim. Język japoński ma o jeden znak mniej, ale zajmie więcej miejsca w pionie.
Znak, a wysokość wersu
Bardzo często języki nie używające alfabetu łacińskiego mają o wiele wyższe znaki. Dlatego też często wymagają więcej miejsca w pionie niż teksty pisane alfabetem łacińskim.
Na przykład poniższa grafika ukazuje ten sam tekst w języku angielskim i tajskim. Zauważ, że w obu tekstach są dwa wersy, jednak tekst w języku tajskim zajmuje o wiele więcej miejsca w pionie. Jest to częściowo spowodowane skomplikowaną strukturą tajskich znaków (przez co są one wyższe, co z kolei powoduje zwiększoną wysokość wersów), ale częściowo też przez to, że teksty w języku tajskim mają większe odstępy wewnątrz wersów niż języki posługujące się alfabetem łacińskim. Jest wiele języków, które wymagają więcej miejsca w pionie niż teksty z łacińskimi znakami, jak na przykład arabski (szczególnie czcionka Nastaliq), chiński, hindi, japoński, koreański, tybetański, etc.
Dobrze się zastanów zanim użyjesz skrótowców
Jeśli używasz skrótowców w tekście po to aby pasował do ograniczonej przestrzeni na stronie powinieneś naprawdę dobrze zastanowić się czy jest to dobry pomysł. Inne języki mogą nie odtworzyć skrótów i wymagać większej przestrzeni dla przetłumaczonego tekstu.
Wiele języków nie używa skrótowców zbyt powszechnie. Może to być spowodowane stylem języka, lub innym razem może to być powodowane bardziej praktycznym podejściem. Na przykład arabskie 'słowa' mogą być tworzone z bardzo zwięzłych, opartych na schematach rdzeniach z przedrostkami, końcówkami i niewielkimi wewnętrznymi zmianami używanymi dla wyrażania konkretnego znaczenia. Może być trudno skrócić taki wyraz bez utraty znaczenia.
(Zauważ także, że może istnieć potrzeba podania tłumaczom rozwinięcia i znaczenia skrótowców, których używasz.)